مقاله صوتی شماره 35

سینما تقسیم بر دو: «هدایت» و «اغواء»

به مناسب «روز هنر انقلاب اسلامی» ، سالروز شهادت شهید آوینی

- تفنّن، لذّت، شادی، ملازمه‌ی ذاتی با «غفلت» ندارد و می‌تواند معطوف به بصیرت و رشد باشد.

- هنر و سینما، هم به لحاظ اندیشه و انگیزه‌ی «هنرمند» و هم به لحاظ نتیجه کار او، قابل تقسیم به اسلامی و غیر اسلامی است.

- نیازهای غریزی، عاطفی و فطری بشر می‌تواند بستر رشد یا سقوط فرد و جامعه بوده و توسط هنرمند مورد حُسن یا سوء استفاده قرار گیرد.

- نوع استفاد‌ی هنرمند از نقاط ضعف مخاطب و تمایلات مثبت یا منفی او، ماهیت هنر را تغییر می‌دهد.

- انکار غایت برای «هستی» و «انسان» به انکار غایت برای هنر و هنرمند می‌انجامد.

- همه‌ی تمایلات مخاطب، مستوجب ارضاء و مستحقّ اعتناء از سوی هنر و هنرمند نیست؛ «تمایلات بشر» به عقلانی و نفسانی، اخلاقی و غیراخلاقی و عادلانه و ظالمانه تقسیم می‌شود، پس هنر و هنرمند نیز به دو دسته‌ی ارزشی و غیرارزشی تقسیم‌شدنی است.

- هنرمند مسلمان، اصالت را به نیازهای معنوی و تکامل‌طلب می‌دهد و نیازهای مادی را بی‌آن‌که انکار کند، در جهت نیازهای اصیل‌تر راه‌بری می‌کند.

- هنر اسلامی، غرائز حیوانی(خشم و شهوت و توهم) را نه تحریک، بلکه تعدیل و به سوی تکامل هدایت می‌کند.

- هر «جذابیّتی» و هر نوع تأثیرگذاری و تصرّف در ذهن و روح مخاطب، لزوماً به معنای اغواء، استحاله، حق‌گریزی و واقع‌ستیزی نیست.

- سینمای اسلامی نیز از عنصر ابهام، ایهام، تفنّن، زیبایی، تعلیق و تلذّذ بهره می‌گیرد اما در جهت تعلیم و تهذیب و نه علیه آن.

- جذابیت در هنر اسلامی، نه «هدف» و نه وسیله در جهت اهداف باطل بلکه «وسیله»ای در جهت خیرات و ارزش‌ها و عدالت و محبّت و اخلاق و عقلانیت است.

- سینمای تخیلی، ترسناک، کمدی، درام، حماسی و... همگی به اسلامی و غیراسلامی، تقسیم‌شدنی و در جهت تعدیل و ارتقاء بشر یا تحریک و انحطاط او به‌کارآمدنی است.

- سینمای داستانی و مستند، هر دو می‌توانند دینی یا غیر دینی باشند.

- خداوند در قرآن با وعده وعیدهای بهشتی و جهنّمی، از قوای شهوت، ترس، خشم و تخیّل انسان در جهت اصلاح بشر استفاده فرموده است.

- «خنده»ی غفلت و تمسخر و عصیان، هدف «هنر باطل» و سینمای شیطانی است و «خنده»ی شادی و محبت و شگفتی، هدف «هنر حق» و سینمای اسلامی است.

- ترس‌ها و غم‌های مادی و دنیوی ناشی از یأس، حسادت، نفرت، حرص و همان ترس و غم غیراسلامی و ابزار کار «سینمای غیردینی» است و ترس‌های عقلانی و غم‌های اخلاقی و معنوی، ابزار کار سینمای اسلامی و عامل رشد و تعالی است.

- سلسله‌جنبانی نمایشنامه‌نویسی جدید و داستان کوتاه با امثال میرزافتح‌علی آخوندزاده و صادق هدایت به توهّم «ملازمت هنر جدید» با کفر و شکاکیّت و اسلام‌ستیزی و عقیده به امتناع «هنر» اسلامی و نفی «سینما»ی دینی و محال انگاشتن «ادبیات» از نوع دینی دامن زده است.


نظرات

آدرس پست الکترونیک شما منتشر نخواهد شد

capcha